Znajomość gatunków i rodzajów stali zbrojeniowej czy prętów jest ważna dla każdego, kto uczestniczy w pracach budowlanych. Wiedza ta ma znaczenie zarówno na etapie projektowania konstrukcji żelbetowych, jak i na etapie już realizacji czy wykonawstwa. Warto wiedzieć, jak weryfikować poszczególne materiały i móc kontrolować, czy ich wybór jest zgodny z projektem. Nasz poradnik podpowie Ci, jak rozpoznawać i sprawdzać pręty zbrojeniowe oraz stal zbrojeniową wykorzystywane na budowie.

Rodzaje stali zbrojeniowej

Przede wszystkim należy sobie uświadomić, że wiele spośród wcześniej stosowanych gatunków stali jest już wycofanych lub trwa właśnie proces ich wycofywania. Ma to związek z tym, że producenci nieustannie dążą do produkowania coraz lepszych gatunków, a to oznacza, że te o słabszych parametrach wycofują oraz z wejściem w życie nowej dyrektywy europejskiej do projektowania konstrukcji żelbetowych.

Mowa o europejskiej normie PN-EN-1992-1-1, czyli Eurokod 2. Wprowadzenie nowej normy Eurokod 2 zmieniło również klasyfikację stali zbrojeniowej. Zgodnie z nowymi wytycznymi czynnikiem, który decyduje o przynależności stali zbrojeniowej do określonej klasy jest jej ciągliwość, a nie tak jak było wcześniej jej granica plastyczności (fyk).

Klasy stali zbrojeniowej według normy Eurokod 2

Zgodnie z wprowadzoną normą, istnieją trzy klasy stali zbrojeniowej: A, B i C.

Poniżej znajduje się zestawienie poszczególnych klas.

W związku z wycofaniem niektórych norm hutniczych i produkcji stali zbrojeniowej producenci zmuszeni zostali do rezygnacji z produkowania niektórych gatunków stali. W zamian za to jednak produkowane są nowe gatunki, które spełniają normy i powstają w oparciu o najnowsze technologie. Jednocześnie powstaje wówczas stal zbrojeniowa o wysokiej wytrzymałości i dobrej ciągliwości.

Poniżej znajduje się aktualne zestawienie gatunków stali, które obejmuje nie tylko normy, ale również specyfikę o żebrowania. To właśnie żebrowanie pozwala najszybciej i najprościej rozpoznać gatunek stali, z którym mamy do czynienia.

Aktualne gatunki stali

Obecnie produkowana jest stal z aktualnymi oznaczeniami i zgodnie z obowiązującymi normami.
B500SP – stal o wysokiej ciągliwości, klasa C, granica plastyczności fyk = 500 MP

Żebra poprzeczne stali ułożone są w sposób dwuskośny (pod dwoma różnymi kątami w stosunku do osi podłużnej pręta). Pręty podłużne mają okrągły przekrój, a dostarczane w postaci kręgów maja przekrój kwadratowy.

B500B (dawniej BSt500S) – stal o średniej ciągliwości, klasa B, granica plastyczności fyk = 500 MPa

Żebra poprzeczne ułożone są „na jodełkę”, czyli po obu stronach stali leżą one równolegle. Dodatkowo, tak są ukształtowane, że zanikają, czyli ich wysokość maleje do zera w miejscu styku z żebrem podłużnym.

B500A – stal o niskiej ciągliwości, klasa A, granica plastyczności fyk = 500 MPa

Żebra poprzeczne są ułożone względem siebie równolegle i mogą znajdować się w dwóch rzędach. Mogą też być ułożone w trzech rzędach. Żebra nachylone są w tym samym kierunku na całej długości i po obu stronach pręta.

Certyfikat jakości EPSTAL

Niektóre pręty oznakowane są dodatkowo za pomocą podpisu EPSTAL. Oznacza to, że producent otrzymał na te produkty certyfikat jakości EPSTAL.

Jest on trwale nawalcowywany na pręcie, co powoduje, że bez problemu można ów znak odnaleźć. To tylko dodatkowa informacja. Pręty bez tego znaku również muszą spełniać normy techniczne i zyskać Aprobatę Techniczną, ponieważ bez niej nie zostałyby dopuszczone do użytku.

Dodatkowe oznaczenia

Dodatkowo, zgodnie z przepisami, każdy pręt powinien być oznaczony kodem producenta, co pozwala na zidentyfikowanie zakładu, z którego wyszedł. Dodatkowo, producent na potrzeby zamówienia wystawia „świadectwo odbioru typ 3.1” dla wychodzącej z jego zakładu stali. W dokumencie można znaleźć takie informacje jak dane producenta, dane zamawiającego, opis wyrobu, dane dotyczące kontroli, oświadczenie producenta o zgodności wyrobu z zamówieniem oraz oznaczenie potwierdzające, że produkt otrzymał Aprobatę Techniczną, a tym samym został dopuszczony do obrotu.