Choć wydawać by się mogło, że stal to po prostu stal, okazuje się, że jest to produkt bardzo zróżnicowany. Za pakiet różnic odpowiadają wchodzące w jego skład pierwiastki, głównie węgiel i żelazo. Od ich proporcji, czyli ostatecznego składu, zależy rodzaj stali oraz jej właściwości i wytrzymałość. Dla wszystkich zainteresowanych tematem poniżej znajduje się opis różnych rodzajów stali, wraz ze wskazaniem głównych różnic między poszczególnymi gatunkami.

Czym jest stal

Stal to nic innego jak stop węgla i żelaza. Jednakże skład i proporcje tych pierwiastków mogą się różnić, zależnie od tego, jakiego rodzaju stal staje się potrzebna. Do tego, by uzyskać specyficzne właściwości tego produktu (mniejszy poziom rdzewienia, większa odpornośc mechaniczna itp.) dodawane mogą być również inne pierwiastki, których obecność modyfikuje nieco podstawowe właściwości stali.

To jakie są te rodzaje i na czym polega różnica? Czego można się spodziewać po konkretnym rodzaju? Zapraszamy na przegląd.

Stal węglowa

Stal węglowa stanowi około 90% ogólnej produkcji stali. Składa się wyłącznie z podstawowych pierwiastków, czyli węgla i żelaza. Warto jednak wiedzieć, że nie jest to gatunek jednorodny. W tej grupie znajdują trzy mniejsze gatunki:

• Stal niskowęglowa;
• Stal średniowęglowa;
• Stal wysokowęglowa.

Zgodnie z sugestią zawartą w nazwie, różnią się one zawartością węgla, która wynosi odpowiednio:

• 0,30%,
• 0,60%
• 1,5%.

Produkt jest matowy i dość podatny na korozję. Jest jednak bardzo wytrzymały i stabilny. Ze względu właśnie na tę wytrzymałość, ten rodzaj stali wykorzystuje się do konstrukcji budowlanych, na karoserie i części samochodowe oraz inne przedmioty, w których wytrzymałość odgrywa istotną rolę.

Stal stopowa

Stal stopowa to drugi rodząj stali. Charakteryzuje się ona domieszka kilku innych pierwiastków metalowych, jak nikiel, miedź czy aluminium. Skład i zawartość procentowa pierwiastków mogą się różnić. Zależnie od tego, jak zostaną one dobrane i w jakich ilościach, zmieni się również odporność na korozję i wytrzymałość stali.

Charakterystyczne jest dla niej to, że jest zazwyczaj odporna na korozję. Ze względu na to jest często stosowana w przypadku niektórych części samochodowych (gdzie ochrona przed korozją ma znaczenie). Ponadto, wykorzystuje się ją do konstruowania rurociągów, kadłubów statków czy projektów mechanicznych.

Stal narzędziowa

W przypadku stali narzędziowej istotne jest by była ona twarda (nie może się bowiem odkształcać pod wpływem nacisku i siły), odporna na zarysowania i wysokie temperatury (które mogą powstawać na skutek pracy i tarcia).

Takie właściwości uzyskuje się poprzez dodanie do stopu kilku dodatkowych pierwiastków, takich jak kobalt, molibden, czy wolfram. Ważne, by zachować ich odpowiednie proporcje, ponieważ to one odpowiadają za trwałość produktu i jego odporność na ciepło.

Stal narzędziową wykorzystuje się do produkcji narzędzi metalowych (stąd jej nazwa).

Stal nierdzewna

Stal nierdzewna jest stosunkowo bardzo dobrze znana nie tylko w branży metalowej. Charakteryzuje się połyskiem i jest odporna na korozję. W składzie stali nierdzewnej znaleźć można od 10 do 20% chromu, który stanowi jej główny pierwiastek stopowy.
Takie połączenie żelaza, węgla i chromu powoduje, że stal zyskuje właśnie odporność na korozję oraz staje się łatwo formowalna w różnorodne kształty. Z uwagi na jej plastyczność i elastyczność, stosunkowo łatwą obróbkę i fakt, że jest to stal nierdzewna, znajduje ona zastosowanie w sprzęcie chirurgicznym, w domach (np. sztućce) oraz jako okładzina zewnętrzna budynków komercyjnych i przemysłowych.

Warto wiedzieć, że stal nierdzewna dostępna jest w przeszło stu odmianach, które różnią się nieco właściwościami. Z tego powodu stała się materiałem o bardzo różnorodnych zastosowaniach.
Jak widać, wybór właściwego rodzaju stali ma ogromne znaczenie. Należy bowiem wybrać gatunek właściwy do planowanego zastosowania. Zanim więc zdecydujesz się na zakup, sprawdź, jaki rodzaj jest Ci potrzebny, by nie wybrać tego, który okaże się niewłaściwym. W razie problemów, wątpliwości czy pytań, nasi pracownicy udzielą wszelkich wyjaśnień i podpowiedzi.